ΑΥΧΕΝΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ

       Ο όρος αυχενικό σύνδρομο αναφέρεται σε μια σειρά συμπτωμάτων που ξεκινούν στον αυχένα και μπορεί να επεκτείνονται σε γειτονικές δομές όπως ο ώμος και το χέρι, η Θωρακική σπονδυλική στήλη και το κεφάλι- πρόσωπο.

Συνήθη Συμπτώματα :

• Πόνος στην αυχένα
• Μειωμένη λειτουργικότητα - κινητικότητα του αυχένα
• Αίσθημα αστάθειας (δεν μπορώ να κρατήσω τον αυχένα μου)
• Ζαλάδες
• Ίλιγγος
• Πονοκέφαλοι (πονοκέφαλος τάσης)
• Μούδιασμα που μπορεί να εκτείνεται μέχρι τα δάχτυλα των χεριών (αυχενοβραχιόνιο σύνδρομο)
• Συχνός εκνευρισμός , στρές , εμμονή
  
  Σε σπάνιες  περιπτώσεις μπορεί να παρουσιαστούν νευρολογικά προβλήματα τόσο στα άνω όσο και στα κάτω άκρα, λόγω προβλήματος στην αυχενική μοίρα του νωτιαίου μυελού ('αυχενική μυελοπάθεια').

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

⦁ Μυϊκή θλάση ή τράβηγμα των μυών του αυχένα. Αίσθημα σφιξίματος ή σύσπασης των μυών της περιοχής και εμφανίζεται συνήθως έπειτα από έντονη δραστηριότητα ή τραυματισμό κατά την άσκηση. Το σύμπτωμα αυτό πολλές φορές προηγείται από την εκδήλωση του πόνου. 

⦁ Γενικευμένη μυαλγία. Πολλές φορές μπορεί πέρα,να "πονά όλο το σώμα μας". Ενδέχεται, για παράδειγμα, να μην μπορούμε να στρίψουμε το κεφάλι μας, καθώς πονά ο αυχένας μας, να νιώθουμε μια γενικότερη αδυναμία και να έχουμε την αίσθηση ότι κουραζόμαστε πολύ εύκολα.

⦁ Φλεγμονώδεις αρθρίτιδες. Πρόκειται για ρευματικά νοσήματα που προσβάλλουν τις αρθρώσεις μεταξύ των σπονδύλων και, εκτός από τα άλλα συμπτώματα και σημεία, εμφανίζουν και πόνο στον αυχένα. 

⦁ Πρόπτωση ή κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου. Πολλές φορές ο πόνος στον αυχένα συνδέεται με τη "δισκοπάθεια". Όταν ο μεσοσπονδύλιος δίσκος μετατοπίζεται, τότε πιέζει παρακείμενα νεύρα και προκαλείται αίσθημα πόνου. Επειδή μάλιστα τα νεύρα αυτά καταλήγουν στα άνω άκρα, παρατηρείται επέκταση του πόνου προς τον ώμο ή και το χέρι, οπότε το σύνδρομο ονομάζεται αυχενοβραχιόνιο σύνδρομο. 

• Σύνδρομο ζυγοαποφυσιακών αρθρώσεων ή σύνδρομο facet (facet joint = ζυγοαποφυσιακές αρθρώσεις). Στο πίσω μέρος των σπονδύλων και πλάγια οι βρίσκονται οι ζυγοαποφυσιακές αρθρώσεις , οι οποίες συνδέουν τους δύο σπονδύλους και κατευθύνουν και περιορίζουν την κίνηση (κυρίως κινήσεις στο πλάι και στροφές) μπορούν και αυτές να ερεθιστούν είτε λόγω απότομης κίνησης,είτε λόγω κακής θέσης κυρίως στον ύπνο είτε λόγω σταδιακής φθοράς.

Πρέπει να προσέχουμε τα παρακάτω συμπτώματα

• ⦁ Οίδημα, ερυθρότητα και αύξηση της θερμότητας της περιοχής. Για ένα γιατρό, όλα αυτά με μια λέξη σημαίνουν φλεγμονή. Με απλά λόγια, η περιοχή που μας πονά εμφανίζεται πρησμένη, είναι ζεστή και έχει μια έντονη κόκκινη απόχρωση λόγω τραυματισμού. 

⦁ Γενικευμένη αδυναμία, απώλεια βάρους. Συνήθως αυτά τα συμπτώματα εμφανίζονται όταν η οσφυαλγία είναι αποτέλεσμα πιο σοβαρών καταστάσεων, όπως, για παράδειγμα, σοβαρά ρευματικά νοσήματα ή ακόμα και ανάπτυξη όγκου ή μεταστάσεων. 

 
⦁ Υψηλός πυρετός. Σε ορισμένες περιπτώσεις το χαρακτηριστικότερο σύμπτωμα μετά τον πόνο είναι ο υψηλός και κατά κύματα πυρετός. Σε αυτή την περίπτωση, ο ασθενής είναι ιδιαίτερα ανήσυχος και οδηγείται πολύ γρήγορα στο γιατρό, προκειμένου να ανακουφιστεί. 

⦁ Νόσος ή τραυματισμός κάποιου σπονδύλου. Κατάγματα κάποιων σπονδύλων (π.χ., ύστερα από κάποιο πέσιμο ή λόγω οστεοπόρωσης) ή ανάπτυξη ευμεγεθών οστεοφύτων (των αλάτων όπως -κακώς- συνηθίζεται να λέγεται) εκδηλώνονται κατά πρώτον με έντονους πόνους. 

 Η λήψη προσεκτικού ιστορικού και η λεπτομερής κλινική εξέταση θα μας κατευθύνει ως προς την διάγνωση της αιτίας του προβλήματος και θα μας οδηγήσει στη θεραπεία δεν χρειάζεται σε όλους τους ασθενείς ακτινογραφία ή μαγνητική καθώς οι έρευνες δείχνουν ότι πολλές φορές περιπλέκουν την κατάσταση και ''τρομάζουν'' τον ασθενή.

Αν όμως υποψιαζόμαστε τραυματισμό ή η κατάσταση δεν είναι τόσο ξεκάθαρη και χρονίζει καλό θα ήταν να βγει μια ακτινογραφία ή αν αυτή δεν ξεκαθαρίζει την κατάσταση και μαγνητική ή αξονική. 

 Τα ΜΣΑΦ (μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη) προσφέρουν βραχυπρόθεσμη ανακούφιση απ'τον πόνο σε οξεία φάση ,όχι όμως ξεκάθαρα καλύτερα από τα απλά αναλγητικά. Επίσης δεν αποδείχθηκε ότι βοηθούν στον χρόνιο πόνο

 Η μακροχρόνια χρήση οπιοειδών φαρμάκων μπορούν να προκαλέσουν εξάρτηση ή να οδηγήσουν σε αντίθετο αποτέλεσμα, δηλαδή επιδείνωση των συμπτωμάτων

 Υπάρχουν λίγα ή καθόλου στοιχεία για την αποτελεσματικότητα των υπέρηχων, laser, έλξης, θερμικών συσκευών (διαθερμίες, υπέρυθρες κλπ), ηλεκτρικό ερεθισμό, TENS, κατάκλισης, της μάλαξης και του βελονισμού για την αντιμετώπιση του αυχενικού πόνου.

 Υπάρχουν αρκετά στοιχεία μέσα από έρευνες που υποστηρίζουν τον ρόλο της εκπαίδευσης, της συμπεριφοριακής θεραπείας (μαθαίνουμε στον ασθενή πως να ''συμπεριφέρεται'' στο σώμα του και τον αυχένα του) της εφαρμογής κινητοποιήσεων στις αρθρώσεις στον αυχένα, τα οφέλη από ειδικές ασκήσεις που διαφέρει ανάλογα με τον διαχωρισμό σε υποομάδες ασθενών.

Φυσικοθεραπεία

Ανάλογα με την αξιολόγηση μπορούμε να εφαρμόσουμε διάφορες τεχνικές θεραπεία όπως τη μέθοδο McKenzie ή αλλιώς μηχανική διάγνωση και θεραπεία, αν βρίσκουμε θέσεις ή κινήσεις που μειώνουν άμεσα τα συμπτώματα δίνοντας την δυνατότητα στον ασθενή να συνεχίσει την θεραπεία και στο σπίτι με την καθοδήγηση του φυσικοθεραπευτή βέβαια. (σε προβλήματα δισκοπάθειας κυρίως)

Αυτό σύμφωνα με έρευνες μειώνει το κόστος της θεραπείας, αυξάνει την αποτελεσματικότητα της και μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης υποτροπών. 

Όταν έχουμε προβλήματα δυσλειτουργίας σε αρθρώσεις ή στα facet εφαρμόζουμε κινητοποιήσεις  στις αρθρώσεις του αυχένα (manual therapy) ανάλογα με τα συμπτώματα του ασθενή.

Ενώ όταν οι μυικοί πόνοι επιμένουν μπορούμε να εφαρμόσουμε τεχνικές μάλαξης και trigger point therapy που μειώνουν τον μυικό σπασμό!

Προσοχή: Πολλοί φυσικοθεραπευτές ισχυρίζονται ότι κάνουν McKenzie ή manual therapy χωρίς να ξέρουν βάζοντας τον ασθενή σε κίδυνο. Η μέθοδος McKenzie όπως και το manual therapy έχουν συγκεκριμένη διαδικασία αξιολόγησης και θεραπείας.

Η θεραπευτική άσκηση πρέπει να παίζει βασικό ρόλο σε κάθε θεραπεία. Οι τελευταίες μελέτες μας δείχνουν ότι οι ασθενείς με πόνο στον αυχένα και κυρίως οι χρόνιοι ασθενείς (με συμπτώματα άνω των 3 μηνών) έχουν πολλές φορές ελλιπή κινητικό έλεγχο στην περιοχή, μειωμένη αισθητικότητα, μυικές ανισσοροπίες ακόμη και αλλαγές σε εγκεφαλικό επίπεδο (στα σημεία του εγκεφάλου που σχετίζονται με την κίνηση και αίσθηση της περιοχής παρατηρούνται αλλαγές στη λειτουργία).

Άρα λοιπόν πρέπει να αξιολογήσουμε την κίνηση του ασθενούς και να δώσουμε στον ασθενή ασκήσεις σταθεροποίησης του αυχένα με ασκήσεις κινητικού ελέγχου (motor control re-learning στη διεθνή αρθρογραφία), ασκήσεις ευλυγισίας ή δύναμης ανάλογα με τον ασθενή και να διορθώσουμε τυχόν μυικές ανισσοροπίες στην περιοχή που πάσχει.

Σε πολλές περιπτώσεις απαιτείται ο συνδυασμός δύο ή και παραπάνω τεχνικών
για τη θεραπεία του ασθενούς. Το σημαντικότερο είναι να δούμε τον ασθενή συνολικά να κάνουμε καλή αξιολόγηση σε όλες του τις κινήσεις ή θέσεις της καθημερινότητας του και να καταλάβουμε γιατί πονάει.Στη συνέχεια εξηγούμε με λεπτομέρεια και όσο το δυνατόν πιο απλά στον ασθενή γιατί πονάει, τί πρέπει να αποφεύγει, τι να κάνει κλπ.

Τέλος μεγάλο κομμάτι της θεραπείας αποτελεί η διόρθωση της στάσης είτε στο κάθισμα είτε στην όρθια θέση και φυσικά οι συχνές αλλαγές της στάσης.  Η παρατεταμένη στάση αποτελεί σημαντικό παράγοντα που παίζει ρόλο στην εμφάνιση και στην εξέλιξη της αυχενικού συνδρόμου. Η σωστή στάση παίζει πολλές φορές θεμελιώδη ρόλο στην θεραπεία.

Ελάτε να σας δείξουμε πως μια ολοκληρωμένη αξιολόγηση και θεραπεία του προβλήματος μπορεί να οδηγήσει στην οριστική λύση!!