Ο πόνος στον ώμο μπορεί να οφείλεται σε διάφορους λόγους, είναι λοιπόν βασικό να μην βαφτίζουμε οποιονδήποτε πόνο τενοντίτιδα ή αρθρίτιδα ή περιαρθρίτιδα που είναι όρος ξεπερασμένος στη σύγχρονη αρθρογραφία. Αλλά να εξετάζουμε πολύ προσεκτικά τον ώμο για να βρούμε τι φταίει σε κάθε περίπτωση. Μπορεί να υπάρχει μια τενοντίτιδα, μπορεί να υπάρχει σύνδρομο πρόσκρουσης και τριβή του ορογόνου θύλακα ή και των τενόντων κάτω απ'το ακρώμιο λόγω κακής θέσης της ωμοπλάτης, μπορεί να έχουμε κάποιο ''μπλοκάρισμα'' στην κίνηση της άρθρωσης ή κάποιας βοηθητικής  άρθρωσης όπως πχ, η ακρωμιοκλειδική άρθρωση. Κάθε διάγνωση έχει και διαφορετικά χαρακτηριστικά άρα και διαφορετική θεραπεία!

 Ο ώμος αποτελεί μία απ'τις πιο σύνθετες αρθρώσεις,αν όχι την πιο σύνθετη, εξ'αιτίας της ανατομικής του πολυπλοκότητας, του μεγάλου εύρους κίνησης προς όλες τις κατευθύνσεις, σχεδόν, και της άμεσης σχέσης του με την ωμοπλάτη και την κίνηση της. 

Αυτά τα στοιχεία είναι που κάνουν τον ώμο μας να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό απ'τον πολύ καλό μυικό έλεγχο (για την ακρίβεια νεύρομυικό, πως δλδ ο εγκέφαλος πρώτα από όλα ελέγχει το μυικό σύστημα και την κίνηση) τόσο για την κίνηση του,όσο και για την σταθεροποίηση της κεφαλής του βραχιονίου  (το οστό του χεριού μας) μέσα στην άρθρωση. Για να υπάρξει τόσο μεγάλη ελευθερία κινήσεων έχουμε:

1ον Σύνδεσμους στην άρθρωση που επιτρέπουν μεγάλη κινητικότητα και  δεν επαρκούν για την σταθερότητα της άρθρωσης

2ον Την  αρθρική επιφάνεια της ωμοπλάτης (ωμογλήνη) που ''υποδέχεται'' την κεφαλή του βραχιονίου να είναι σαφώς μικρότερη απ'την ίδια την κεφαλή και άρα είναι ''επιρρεπής'' στο να εξαρθρωθεί (να βγει απ'τη θεση της).

3ον Κίνηση τη ωμοπλάτης ταυτόχρονα με την κίνηση του χεριού και άρα ανάγκη για κίνηση και σταθεροποίηση της ίδιας της ωμοπλάτης.

Είναι κατανοητό λοιπόν ότι οι μυς-τένοντες του ώμου παίζουν ένα διπλό ρόλο: 1ον κινούν την άρθρωση και 2ον σταθεροποιούν την άρθρωση. Αυτός ο διπλός ρόλος αν σταδιακά χαθεί ο μυικός έλεγχος οδηγεί σε πόνο είτε λόγω τενοντίτιδας ή πιο σωστά τενοντοπάθειας, είτε λόγω του συνδρόμου πρόσκρουσης. 

O πόνος στον ώμο οφείλεται συνήθως σε 3 λόγους: τενοντίτιδα ή πιο σωστά τενοντοπάθεια του υπερακανθίου ή οποιουδήποτε άλλο τένοντα του στροφικού πετάλου,  στο σύνδρομο υπακρωμιακής πρόσκρουσης ή προστριβής ώμου, οφείλεται σε πρόσκρουση της κεφαλής του βραχιονίου οστού κάτω από το ακρώμιο (τη μικρή προεξοχή της ωμοπλάτης, που έρχεται μπροστά και πάνω από τον ώμο), κάθε φορά που σηκώνετε το χέρι σας πάνω από ένα ύψος ή το στρίβετε πέρα από κάποιο σημείο. Το αποτέλεσμα είναι να τρίβονται οι στροφείς τένοντες του ώμου και ο υπακρωμιακός ορογόνος θύλακος του ώμου (μια προστατευτική φούσκα) κάτω από την προεξοχή του ακρωμίου και να προκαλείται φλεγμονή (τενοντίτιδα ώμου) και πόνος, φλεγμονή ή πίεση στον υπακρωμιακό ορογόνο θύλακο ο οποίος έχει αίσθηση και μπορεί να έχει πολύ έντονο πόνο ακόμη και χωρίς να έχουν ζημιά οι τένοντες. Λιγότερο συχνές αιτίες μπορεί να είναι η τενοντίτιδα του δικεφάλου, κάποιο υπεξάρθρημα με συνοδό αστάθεια της άρθρωσης, αρθρίτιδα της ακρωμιοκλειδικής άρθρωσης.

Λόγω της πολυπλοκότητας της άρθρωσης, της ύπαρξης του ορογόνου θύλακου ο οποίος μπορεί να προκαλεί πόνο που οδηγεί σε μεγάλη αδυναμία στις κινήσεις ακόμη και χωρίς να υπάρχει δομική βλάβη στους τένοντες και τέλος λόγω του οτι οι τένοντες του πετάλου των στροφέων (του υπερακανθίου, του υπακανθίου, του ελ. στρογγύλου και του υποπλατίου) μπλέκονται και ενώνονται στην κατάφυση τους (στο σημείο που καταλήγουν στο οστό) σε ένα κοινό τένοντα είναι πολύ δύσκολη η ακριβής διάγνωση της δομής που πάσχει.

Οι διαγνωστικές δοκιμασίες για να βρούμε ποιά συγκεκριμένα δομή πάσχει και να δούμε αν όντως υπάρχει πρόσκρουση σύμφωνα με έρευνες  είναι ανακριβείς, έτσι αυτό που προτείνεται είναι ο συνδυασμός κλινικών τεστ, η προσεκτική λήψη ιστορικού και η χρήση των κινήσεων που ενοχλούν τον ασθενή για να βρούμε τι είναι αυτό που φταίει και να το θεραπεύσουμε.

Η αποτελεσματική θεραπεία της τενοντίτιδας ώμου ή τενοντίτιδας υπερακανθίου (σύνδρομο υπακρωμιακής πρόσκρουσης ή προστριβής ώμου) προϋποθέτει τη διόρθωση του αιτίου του προβλήματος, που μπορεί να είναι:

1. Η κακή θέση της ωμοπλάτης, η δυσαρμονία στην κίνηση του βραχίονα σε σχέση με την ωμοπλάτη, που οδηγεί σε τριβή των στροφέων τενόντων του ώμου κάτω από το ακρώμιο. Βλέπουμε τους μυς μεταξύ λαιμού και ωμοπλάτης να είναι ''πιασμένοι'' συνέχεια και τον ώμο να γέρνει συνήθως προς τα εμπρός και κάτω σε σχέση με τον άλλο ώμο, ή ασθενείς που είναι κυφωτικοί και είναι και οι 2 ώμοι τους κάπως έτσι.

2. Η τενοντοπάθεια των τενόντων του στροφικού πετάλου λόγω χρόνιας καταπόνησης ή λόγω ξαφνικής αύξησης των φορτίων που δέχονται. Απότομη επιβάρυνση σε άτομα άνω των 40 συνήθως που γενικά δεν γυμνάζονται ή αλλαγή στην προπόνηση σε νεότερα και πιο γυμνασμένα άτομα 

3. Αρθριτικές αλλαγές στη άρθρωση ή και στις γειτονικές αρθρώσεις

4. Ερεθισμός και φλεγμονή του υπακρωμιακού ορογόνου θύλακου

Τελικά η θεραπεία του ώμου που πονάει περνάει μέσα από την ενδελεχή αξιολόγηση και μπορεί να περιλαμβάνει ανάλογα με την περίπτωση αντιφλεγμονώδη αγωγή και ήπιες κινήσεις αν μιλάμε για φλεγμονή και κινητοποίηση του ώμου απ'τον φυσικοθεραπευτή (συνήθως ήπιες έλξεις είναι πολύ ανακουφιστικές). Εξειδικευμένο πρόγραμμα άσκησης για την ενδυνάμωση των τενόντων αλλά και την επανεκπαίδευση του νευρομυικού ελέγχου σε συνδυασμό (συνήθως) με ασκήσεις των μυών της ωμοπλάτης καθώς η έρευνες που στοχέύουν στην αποκατάσταση της τενοντίτιδας δείχνουν καλύτερα αποτελέσματα όταν το πρόγραμμα αποκατάστασης περιλαμβάνει και ασκήσεις των σταθεροποιών της ωμοπλάτης.

Κάποιες φορές λόγω ήπιων αρθριτικών αλλαγών υπάρχει εμπόδιο στην κίνηση το οποίο λύνεται με την κινητοποίηση της άρθρωσης. Οι παραπάνω περιπτώσεις μπορεί να συνυπάρχουν φυσικά όπως συμβαίνει πολλές φορές σε χρόνιες περιπτώσεις (πόνος στον ώμο για πάνω από 3 μήνες).

Τέλος είναι εξαιρετικά βασικό να αξιολογήσουμε τον αυχένα τους ασθενούς καθώς πολλές φορές ο αυχένας είναι αυτός που προκαλεί τον πόνο στον ώμο (λόγω πίεσης νεύρου) εξ'ολοκλήρου ή παίζει ρόλο στο πρόβλημα.Υπάρχουν περιπτώσεις ασθενών που με ήπια κινητοποίηση στον αυχένα (manual therapy) βελτιώνεται άμεσα η εικόνα του ώμου!