Mε τη λέξη «τενοντίτιδα» περιγράφουμε συμπτώματα στον τένοντα κατά τη διάρκεια της φόρτισης (την ώρα που ΄΄δουλεύει΄΄ ο τένοντας δλδ) μετά την φόρτιση ή και όλη την ημέρα σχεδόν σε ορισμένες περιπτώσεις.

Άτομα  διαφορετικής ηλικίας, φύλου και επιπέδου δραστηριοτήτων παρουσιάζουν  πόνο διαφορετικής έντασης, ευαισθησίας και περιορισμό σε δραστηριότητες. Επομένως θα πρέπει να έχουν διαφορά και στον τρόπο θεραπείας

 Ο όρος «τενοντίτιδα» υποδηλώνει φλεγμονή του τένοντα η οποία συχνά απουσιάζει γι’αυτό και δεν μειώνεται με αντιφλεγμονώδη φάρμακα. Οι περισσότεροι μελετητές αναφέρουν πλέον τη λέξη «τενοντοπάθεια ή τενόντωση» για να περιγράψουν την πάθηση του τένοντα που συνήθως έχει στοιχεία φθοράς και αποδιοργάνωσης χωρίς στοιχεία φλεγμονής. Ωστόσο καμία από τις 2 περιγραφές δεν ταιριάζουν απόλυτα με την μεγάλη ποικιλία συμπτωμάτων στους τένοντες.

Στην εξωτερική πλευρά του αγκώνα ξεκινούν οι εκτείνοντες τένοντες του καρπού και των δαχτύλων, με τον βραχύ κερκιδικό εκτείνων του καρπού να είναι ο πιο συχνά τραυματισμένος τένοντας (εικόνα 1α), άτομα που κάνουν σπορ με ρακέτες είναι περισσότερο πιθανό να τραυματίσουν τους τένοντες στην έξω πλευρά του αγκώνα. Η κατάσταση αυτή καλείται κοινώς αγκώνας τενίστα (Tennis elbow).

Τα άτομα που παίζουν γκολφ  ή χρησιμοποιούν τα χέρια του σε εργασία είναι περισσότερο πιθανό να τραυματίσουν τους τένοντες στην έσω πλευρά του αγκώνα.

Στην έσω πλευρά του αγκώνα ξεκινούν οι καμπτήρες τένοντες του καρπού και των δαχτύλων (εικόνα 1β).

Άλλα κοινά αίτια τενοντίτιδας του αγκώνα είναι η κηπουρική, η χρήση κατσαβιδιού, η πολύωρη χρήση υπολογιστή ή η υπερβολική χρήση του καρπού και του βραχίονα.

Eικόνα 1α: Βλέπουμε δεξιά τους καμπτήρες τένοντες του καρπού και των δαχτύλων εσωτερικά του αγκώνα (έσω επικονδυλίτιδα, golfers elbow),

Εικόνα 1β: αριστερά βλέπουμε τους εκτείνοντες του καρπού και των δαχτύλων (έξω επικονδυλίτιδα, tennis elbow) 

Σύμφωνα με μελέτες λοιπόν η τενοντοπάθεια (η πάθηση του τένοντα δλδ) έχει διάφορα στάδια με διαφορετικά συμπτώματα όσο αναπτύσσεται και διαφορετικές αντιδράσεις, άρα λοιπόν είναι βασικό να αναγνωρίσουμε το στάδιο της πάθησης και να κάνουμε την κατάλληλη θεραπεία για κάθε ασθενη.

Στο σχήμα 2 φαίνεται η εξέλιξη της τενοντοπάθειας και η επίδραση της αντιμετώπισης σε κάθε στάδιο.

Όπως φαίνεται στο σχήμα με βάση τα ιστολογικά και κλινικά ευρήματα (ιστορικό και εξέταση στο ιατρείο), προτάθηκε η κατηγοριοποίηση της παθολογίας στον τένοντα σε τρία στάδια «τενοντοπάθειας»: 

α) Αντιδραστική φάση – επικρατεί φλεγμονή, αύξηση κυτταρικής και πρωτεϊνικής δραστηριότητας, παρατηρείται πάχυνση στο τένοντα (οίδημα, πρήξιμο δλδ) και αρκετός πόνος  κατά/μετά τη δραστηριότητα και σχεδόν όλη μέρα.

Κυρίως σε νεαρά άτομα (15-25 ετών) έντονη δραστηριότητα ή σε μεγαλύτερα άτομα όταν αυξάνουν απότομα το επίπεδο προπόνησης ή δραστηριοτήτων τους.

β) Φάση λανθάνουσας επισκευής - αλλαγές στη σύσταση του κολλαγόνου του τένοντα (σημάδια φθοράς), υπάρχει ιστορικό προηγούμενων μικροενοχλήσεων. Παρατηρείται τοπικό οίδημα (πρήξιμο) στον τένοντα και πονάει λίγο κατά/μετά τη δραστηριότητα. Κυρίως σε άτομα μετά τα 30 μετά από επαναλαμβανόμενες περιόδους πόνου και υπερφόρτισης.

γ) Φάση εκφύλισης - μεγάλες αλλαγές στη μορφολογία και τη σύσταση του κολλαγόνου, εμφανίζεται συνηθέστερα σε μεγαλύτερες ηλικίες (30-60 ετών), υπάρχει μακρύ ιστορικό συμπτωμάτων, ενώ αναφέρονται μεγάλα διαστήματα αποφόρτισης χωρίς όμως επιτυχία στη εξάλειψη των συμπτωμάτων. 

  Για αυτό η έγκυρη αναγνώριση του στάδιου παθολογίας, από εξειδικευμένο επαγγελματία υγείας, είναι πολύ βασική στην αποτελεσματική και (κατά το δυνατόν) γρήγορη θεραπεία μιας τενοντοπάθειας. 

Πολλοί άνθρωποι  έχουν περάσει οι ίδιοι ή έχουν  ακούσει ιστορίες εντοπισμένου πόνου στον τένοντα που προοδευτικά γίνεται εντονότερος, δεν ανταποκρίνεται στα καθιερωμένα συντηρητικά πρωτόκολλα θεραπείας (ξεκούραση, αντιφλεγμονώδη αγωγή και κλασσική φυσικοθεραπεία  με ηλεκτροθεραπείες, διαθερμίες, πάγο, τεχνικές χειροπρακτικής)

εικόνα 3: Κακή στάση στον υπολογιστή,τα χέρια είναι στον αέρα και οι τένοντες του αγκώνα αναγκάζονται να κρατήσουν σταθερό τον αγκώνα και τον καρπό ενώ ταυτόχρονα κινούν τα δάχτυλα;

Η αποχή από τη δραστηριότητα και την φόρτιση: συνήθως συστήνεται στον ασθενή «ξεκούραση» για ένα χρονικό διάστημα μέχρι που ο πόνος μειωθεί. Αυτό επιδέχεται συζήτησης. Γιατί η πλήρης αποχή από δραστηριότητα έχει καταστροφικές συνέπειες στον κολλαγόνο ιστό (καταβολισμός και περιορισμός ωφέλιμης πρωτεϊνογέννεσης).

Η θεραπεία λοιπόν που υποστηρίζεται από τις έρευνες  και εφαρμόζουμε με επιτυχία σε σειρά ασθενών περιλαμβάνει:
Συντηρητική αγωγή με αντιφλεγμωνώδη και χρήση αναλγητικών ρευμάτων (κυρίως TENS)
 που έχουν καλά αποτελέσματα στην μείωση του επιφανειακού πόνου για τις πρώτες μέρες στην αντιδραστική φάση, μαζί με κρυοθεραπεία για 2-4 μέρες

Στην συνέχεια εφαρμογή  σωστής άσκησης με έμφαση στις πλειομετρικές συστολές (έλεγχος της κίνησης του χεριού ενάντια στη βαρύτητα) που αποδεικνύεται ότι συντελούν στην ανακατασκευή του υλικού του τένοντα και στην σταδιακή του επούλωση. Σωστή άσκηση εννοούμε τον τύπο άσκησης, τη σωστή συχνότητα και επαναλήψεις που πρέπει να προσαρμόζεται στον κάθε ασθενή!

Το πρόγραμμα των ασκήσεων συστήνεται να συνεχιστεί και αφού έχει σταματήσει ο πόνος ως και 6 μήνες με 1 χρόνο (ανάλογα με την έκταση και το χρονικό διάστημα που υπάρχει το πρόβλημα) αφού αυτό είναι το χρονικό διάστημα που χρειάζεται ο τένοντας για να αλλάξει τελείως τη σύσταση του και να ξαναγίνει φυσιολογικός. 

Πολλές φορές χρειάζεται να λάβουμε υπ'οψιν μας μεταβολικούς και εμβιομηχανικούς προδιαθεσικούς παράγοντες με την επανεκπαίδευση λαβής και τεχνικής στην δραστηριότητα, σωστή θέση αγκώνα στην εργασία είτε αυτή αφορά γραφείο και η/υπ είτε χειρονακτική εργασία είτε άθληση.  

Σημαντικός παράγοντας αρνητικής έκβασης  είναι  ΄΄κινησιοφοβία΄΄, η τάση δηλαδή του ασθενή να φοβάται συγκεκριμένη/ες  κινήση/εις ή δραστηριότητες  που του προκάλεσαν τα συμπτώματα. Γι’αυτό παίζει ιδιαίτερο ρόλο η επανεκπαίδευση της τεχνικής στις καθημερινές ή/και αθλητικές δραστηριότητες  του ασθενή στο τελικό στάδιο αποθεραπείας. Ο ασθενής (αφού μειωθεί ο πόνος) θα πρέπει να μπει γρήγορα σε πρόγραμμα άσκησης που θα τον οδηγήσει στην θεραπεία!